Dưa chuột là trái cây rất quen thuộc với chị em nội trợ. Quả dưa chuột thường được dùng để làm salad, ăn sống hoặc trang trí các món ăn. Mời các bạn cùng tìm hiểu kỹ về giá trị dinh dưỡng, công dụng và cách sử dụng quả dưa chuột hợp lý nhé!
Dưa chuột (tên khoa học Cucumis sativus) (miền Nam gọi là dưa leo) là một cây trồng phổ biến trong họ bầu bí Cucurbitaceae, là loại rau ăn quả thương mại quan trọng, nó được trồng lâu đời trên thế giới và trở thành thực phẩm của nhiều nước. Những nước dẫn đầu về diện tích gieo trồng và năng suất là: Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Mỹ, Hà Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ba Lan, Ai Cập và Tây Ban Nha.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g dưa chuột: Đạm 0,6g, chất béo 0,1g, năng lượng 10kcal, 95g nước, đường 1,2g, 0,8g protit, 3g glucit, 0,7g xenlulo, tương đương với nhiều loại rau tươi khác như cải sen, cải cúc, cải xoong, cải thìa…
Ngoài ra trong dưa chuột còn có nhiều loại vitamin và muối khoáng cần thiết cho cơ thể như caroten 0,3 mg trong 100g, vitamin B1 0,03 mg, vitamin B2 0,04mg, vitamin PP 0,1 mg, can xi 23 mg, photpho 27 mg, sắt 1 mg, kali (150mg/100g), phốt pho (23mg/100g), canxi (19mg/100g), natri (13mg/100g), sắt (1mg/100g), vitamin B, C, tiền vitamin A (có trong vỏ dưa), vitamin E (có trong vỏ dưa)…
Là một trong những loại rau rất ít calo, 100g dưa chuột chỉ cung cấp 15 calo. Dưa chuột không chứa chất béo no hoặc cholesterol. Vỏ dưa chuột là nguồn chất xơ tốt giúp giảm táo bón và có tác dụng bảo vệ chống ung thư đại tràng nhờ loại bỏ những hợp chất độc trong ruột.
Là nguồn kali rất tốt, một chất điện giải quan trọng trong tế bào. 100g dưa chuột cung cấp 147 mg kali nhưng chỉ cung cấp 2 mg natri. Kali là chất điện giải thân thiện với tim, giúp giảm huyết áp và nhịp tim nhờ đối kháng lại tác dụng của natri.
Dưa chuột chứa những chất chống ô xi hóa đặc biệt với tỷ lệ hợp lý như β-carotene và α-carotene, vitamin C, vitamin-A, zea-xanthin và lutein. Những hợp chất này có tác dụng “dọn sạch” các gốc tự do và ô xi phản ứng (ROS) đóng vai trò trong lão hóa và nhiều quá trình bệnh. Cường độ chống ô xi hóa, được đo bằng giá trị ORAC (công suất hấp thu gốc ô xi) là 214 µmol TE/100 g.
Dưa chuột có đặc tính lợi tiểu nhẹ, có lẽ là nhờ lượng muối thấp, hàm lượng nước tự do và kali. Đặc tính này giúp kiểm soát tình trạng tăng cân và huyết áp cao.
Điều đáng ngạc nhiên là loại quả này có lượng vitamin K cao, cung cấp khoảng 17 µg vitamin K/100 g. Vitamin K có vai trò quan trọng đối với xương do nó thúc đẩy hoạt động tạo xương. Vitamin này cũng đã được xác định vai trò trong điều trị bệnh nhân nhờ hạn chế tổn thương tế bào thần kinh trong não.
Theo Đông y, dưa chuột tính lạnh, vị ngọt, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, dùng chữa các chứng bệnh do nhiệt như kiết lỵ, phù thũng do thấp nhiệt có kết quả tốt.
Mùa hè, lao động ngoài nắng nóng, mồ hôi ra nhiều, khát nước chỉ cần ăn mấy quả dưa chuột tươi sẽ thấy đỡ khát, đỡ mệt nhiều, vì cơ thể được cung cấp một lượng nước ngon ngọt mát, có nhiều vitamin C và muối khoáng.
Ngoài ra bà con ta còn dùng dưa chuột xào, nấu canh, nấu súp, thái nhỏ ăn sống như rau tươi, hoặc muối chua ăn như măng, dưa hành… Gần đây chúng ta phát triển loại dưa chuột bao tử, chế biến cẩn thận và đóng trong các lọ thủy tinh hoặc hộp, ăn ngon, giòn, nhiều vitamin C.
Theo những nghiên cứu gần đây, nước ép dưa chuột có thể hoà tan axit uric và muối urat nên có tác dụng lợi tiểu, bài sỏi, phòng chống bệnh thấp khớp, thống phong, đồng thời còn là một vị thuốc an thần, giảm sốt, chữa một số bệnh ngoài da như nứt nẻ da, tàn nhang, nếp nhăn… nên có giá trị như một loại mỹ phẩm.
Sau đây là 13 công dụng tuyệt vời của quả dưa chuột, mời các bạn cùng tham khảo:
Giàu dinh dưỡng có lợi có sức khỏe
Dưa chuột có chứa hầu hết các loại vitamin bạn cần hàng ngày. Một trái dưa chuột có vitamin B1, vitamin B2, vitamin V3, vitamin B5, vitamin B6, folic acid, vitamin C, canxi, sắt, magie, phốt pho, kali và kẽm.
Nạp năng lượng
Bạn cảm thấy mệt mỏi vào buổi chiều? Hãy đặt cốc cà phê xuống và ăn một trái dưa chuột. Dưa chuột là nguồn tuyệt vời cung cấp các vitamin nhóm B và cacbon hydrat một cách nhanh chóng giúp bạn lấy lại sự tỉnh táo và kéo dài trong vài giờ sau đó.
Làm sạch gương bị mờ do hơi nước
Bạn không thích những tấm gương trong phòng tắm phủ một lớp hơi nước sau mỗi lần tắm? Cắt một khúc xưa chuột, nhẹ nhàng chà khắp chiếc gương rồi lau lại bằng khăn sạch.
Chiếc gương của bạn không chỉ sáng bóng trở lại mà phòng tắm còn có mùi thơm rất dễ chịu, hệt như ở spa.
Đuổi sạch côn trùng khỏi cây trồng, vườn rau
Có phải những chậu cây cảnh hoặc vườn rau của bạn đang bị ốc sên và các loại côn trùng khác tấn công? Cắt vài lát dưa chuột tươi, bỏ vào một chiếc cốc bằng nhôm hoặc vỏ hộp bánh bằng thiếc rồi đặt cạnh chậu cây, vườn rau.
Các chất hóa học có trong dưa chuột phản ứng với nhôm tạo ra mùi hương khó chịu đối với côn trùng, khiến chúng không thể chịu đựng được và bỏ chạy nhanh chóng.
Làm mềm mịn, trẻ hóa làn da
Bạn tìm kiếm một cách làm nhanh chóng và dễ dàng để loại bỏ lớp da sần trước khi ra khỏi nhà hoặc tới hồ bơi? Hãy thử mát-xa vùng da bạn muốn làm sạch với một hai lát dưa chuột tươi trong vài phút.
Sự quang hóa của dưa chuột khiến collagen trong da bạn liên kết chặt chẽ hơn, làm săn chắc lớp da bên ngoài và làm giảm khả năng xuất hiện da sần.
Đắp dưa chuột thường xuyên cũng giúp xóa mờ các nếp nhăn.
Kiềm chế cơn đói
Bạn đang cố gắng kiềm chế những cơn thèm ăn vặt vào buổi chiều và buổi tối?
Từ nhiều thế kỷ trước, bắt nguồn từ Châu Âu, dưa chuột đã được sử dụng như cách chống đói vào các bữa ăn nhẹ, tránh nạn béo phì ở con người.
Chất tẩy rửa tự nhiên
Bạn cần một chất tẩy rửa tự nhiên để làm sạch vòi nước, bồn rửa hoặc đồ dùng bằng thép không gỉ? Lấy một lát dưa chuột tươi và chà xát lên bề mặt mà bạn muốn làm sạch.
Dưa chuột không chỉ loại bỏ lớp cặn vôi bám cứng và còn đánh bóng bề mặt sáng trở lại mà không để lại chút tỳ vết hoặc gây tổn thương cho tay bạn trong quá trình thực hiện.
Giảm các triệu chứng nôn nao khó chịu và đau đầu
Bạn muốn tránh xa sự nôn nao trong người hoặc những cơn đau đầu khủng khiếp? Hãy ăn một vài lát dưa chuột trước khi đi ngủ. Lúc thức dậy, bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo và khỏi đau đầu.
Dưa chuột chứa đủ đường, các vitamin nhóm B và các chất điện giải để bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết mà cơ thể bị mất đi. Giữ mọi thứ trong trạng thái cân bằng, tránh được cảm giác nôn nao khó chịu và đau đầu.
Làm cho hơi thở thơm mát
Tráng miệng bằng vài lát dưa chuột sau các bữa ăn thay vì nhai kẹo cao su có thể làm sạch vòm miệng và răng của bạn nhanh chóng.
Chỉ mất 30 giây, dưa chuột đã loại bỏ được vi khuẩn gây hôi miệng do thức ăn gây ra còn bám trong vòm miệng, răng và lưỡi của bạn.
Đánh bóng giày da cấp tốc
Bạn đột nhiên có một cuộc hẹn quan trọng nhưng lại không có đủ thời gian để đánh bóng đôi giầy da của mình? Cắt một lát dưa chuột tươi và chà xát lên chiếc giầy.
Các chất hóa học có trong dưa chuột sẽ nhanh chóng làm sạch và bóng lớp da.
Làm trơn bản lề cửa
Bản lề các cánh cửa nhà bạn kêu cót két mỗi lần đóng vào mở ra? Bạn thậm chí không cần tốn tiền mua bất kỳ dung dịch bôi trơn nào. Đơn giản nhất, cắt một lát dưa chuột và xoa dọc theo bản lề. Chỉ một lát sau những tiếng kêu khó chịu sẽ biến mất.
Xông hơi giúp thư giãn
Bạn căng thẳng nhưng lại không có thời gian để mát-xa, nghỉ ngơi hoặc đến spa? Cắt dưa chuột thành những khúc nhỏ, thả vào nồi nước sôi.
Khoáng chất và chất dinh dưỡng của dưa chuột sẽ phản ứng với nước sôi và phân tán trong hơi nước tạo cảm giác nhẹ nhàng, hương thơm thư giãn đã được chứng minh là có tác dụng làm giảm căng thẳng và mệt mỏi ở con người.
Làm sạch vết bút chì, bút mực và bút màu trên tường
Bức tường nhà bạn lem nhem những vết bút chì, bút mực hoặc bút màu sáp rất mất thẩm mỹ? Gọt vỏ dưa chuột rồi dùng số vỏ đó chà xát lên các vết bẩn trên tường.
Lưu ý: Tác dụng phụ khi ăn nhiều dưa chuột
Dưa chuột là loại quả có tính mát, dễ ăn và cũng có nhiều lợi ích cho sức khỏe như bổ sung nước cho cơ thể, giảm nôn nao, tránh lão hóa, kháng viêm… Tuy nhiên, tiêu thụ quá nhiều dưa hấu lại có thể dẫn đến những tác dụng phụ như:
– Dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng khi ăn nhiều dưa chuột. Dị ứng dưa chuột thường xuất hiện ở khoang miệng, với các triệu chứng như ngứa và sưng trong miệng. Nếu bị dị ứng dưa chuột, bạn có thể khắc phục bằng cách nấu ăn thay vì ăn sống.
– Đầy bụng: Trong dưa chuột có một hợp chất được gọi là cucurbitacin. Hợp chất này nếu được hấp thụ nhiều vào cơ thể có thể dẫn đến chứng khó tiêu và đầy bụng.
Những người sợ gió, sợ lạnh, không thích ăn thức ăn sống lạnh, hay bị tiêu chảy… thì không nên sử dụng nhiều vì dưa chuột có thể làm khó tiêu, đầy bụng.
Lựa chọn, bảo quản và chế biến
Dưa chuột hầu như được bán quanh năm, cả ở dạng tươi, dạng bảo quản và chế biến sẵn.
Nếu mua dưa chuột tươi, nên chọn những quả có màu xanh sáng, cứng và chắc tay. Xem kỹ để phát hiện những vết chấm, đứt hoặc nứt vỡ trên bề mặt quả dưa. Không mua những quả đã quá già hoặc có màu vàng vì chúng thường chứa nhiều chất xơ không tan và hạt cứng. Ngoài ra, cũng nên tránh những quả mà hai đầu nhăn nheo, vì đó là dấu hiệu dưa đã cũ và bị héo. Loại dưa được trồng hữu cơ sẽ giàu hương vị và dinh dưỡng hơn.
Trước khi ăn, cần rửa kỹ dưa dưới vòi nước lạnh để loại bỏ bụi bẩn và thuốc trừ sâu. Nếu nhà bạn nào có nước rửa trái cây Dish Drops thì có thể ngâm và rửa dưa chuột trong 3 phút để giúp làm sạch thuốc trừ sâu, bụi bẩn và chất bảo quản trên dưa. Sau đó bạn rửa sạch dưa với nước lọc và có thể ăn cả vỏ, vì vỏ dưa chuột cũng có chứa những muối khoáng và các chất quan trọng cũng như chất xơ.
Vỏ dưa có màu khác nhau và thường có những gai nhỏ có thể gọt đi dễ dàng. Có thể bảo quản dưa chuột ở nhiệt độ phòng trong một hai ngày, nhưng tốt hơn là nên bảo quản trong tủ lạnh đặt chế độ độ ẩm khá cao có thể giữ tươi trong vài ngày.
Dùng dao sắc cắt hai đầu và xoa hai đầu vỏ vào nhau để loại bớt chất nhựa trắng dính có thể làm đầu quả dưa bị đắng, sau đó có thể cắt thành từng miếng dài, miếng nhỏ hoặc từng khoanh.
Dưa chuột có thể dùng ăn sống, trộn sa lát, làm sinh tố, nấu xúp hoặc chế biến thành nhiều món ăn khác.
– Luôn luôn nhai kỹ khi ăn dưa chuột.
